Thiền định là gì? Có mấy loại thiền phổ biến hiện nay?

Trong cuộc sống hiện đại, người ta thường nhắc đến thiền như một phương pháp tu tập chánh niệm, quản trị tâm mình để hướng tới an yên, thanh tịnh, cải thiện sức khỏe tinh thần và nâng cao sự tập trung, chú ý. Vậy thiền là gì? Người mới bắt đầu cần thiền sao cho đúng? Bạn hãy cùng Cung Trầm Galley theo dõi bài viết dưới đây để tìm hiểu chi tiết hơn.

Thiền là gì?

Thiền là một hoạt động tập trung tinh thần, sự chú ý vào hơi thở và bản thân, loại bỏ những suy nghĩ hỗn độn, phức tạp trong tâm trí để an định, thư giãn. Nhắc đến “thiền” trong Phật giáo, thì được gọi đầy đủ là thiền định - mục đích của thiền định là để ổn định tâm, bình yên trong nội tại. Người tu tập Phật pháp mà không có thiền thì không thể nào đạt được thành quả, chánh niệm đạo tu.

Tuy nhiên, trong cuộc sống hiện tại, thiền còn được ứng dụng để thư giãn, giải tỏa căng thẳng, tăng cường khả năng tập trung và nhiều lợi ích cho sức khỏe. Bởi vậy, theo quan niệm phương Đông, thiền cũng đã trở thành một phương pháp tu tập phổ biến trên toàn thế giới.

Ngồi thiền có lợi ích gì?

Bất cứ ai cũng có thể thực hiện việc ngồi thiền mỗi ngày, ở bất cứ đâu. Một hoạt động đơn giản, không cầu kỳ, phức tạp nhưng mang lại rất nhiều lợi ích cho sức khỏe thể chất và tinh thần. Theo đó, dưới đây là một số lợi ích nổi bật khi thiền định bạn không thể bỏ qua:

Tịnh tâm, giải tỏa căng thẳng

Theo đánh giá Trung tâm y tế Mayo Clinic của Hoa Kỳ, thì thiền là phương pháp tập luyện có tác dụng rất tốt trong việc quản lý cảm xúc và giảm căng thẳng, áp lực hiệu quả. Bởi lẽ, khi căng thẳng, cơ thể của chúng ta sẽ tiết ra chất hormone Cortisol và giải phóng hóa chất gây viêm Cytokine (CRS) gây rối loạn cảm xúc, suy nghĩ tiêu cực, gia tăng lo âu, căng thẳng và trầm cẩm. Vì vậy, đây cũng là lý do rất phổ biến mà nhiều người tìm đến thiền, giúp giảm các triệu chứng do căng thẳng gây ra.

Tăng khả năng tập trung

Thực tế, thiền định tập trung cũng giống như nâng cấp khoảng thời gian chú ý của bạn, tăng cường sức mạnh và khả năng tập trung tốt hơn. Điều này cũng đã được chứng minh qua một số nghiên cứu, những người thường xuyên thiền định sẽ có sự chú ý, tập trung cao độ hơn so với những người không có bất kỳ hoạt động thiền định nào.

Ngay cả khi bạn chỉ thiền định trong 1 thời gian ngắn, thì cũng mang đến rất nhiều lợi ích. Mỗi ngày thiền định 13 phút sẽ giúp bạn tăng cường sự chú ý, khả năng tập trung của trí nhớ thêm 8 tuần.

Nâng cao nhận thức ở bản thân

Trong trạng thái thiền định, bạn có thể tập trung tinh thần và hiểu rõ hơn về bản thân, nhận thức được giới hạn, thói quen, suy nghĩ và hướng chúng đến những mô hình tích cực hơn. Ví dụ, kết quả nghiên cứu của 153 người lớn thiền định chánh niệm trong vòng 2 tuần đã chỉ ra rằng, họ đã giảm cảm giác cô đơn và tăng cường tiếp xúc xã hội, nhất là với những nhóm người có xu hướng chống đối.

Cải thiện tình trạng mất trí nhớ ở người già

Thiền định cũng là phương pháp hiệu quả giúp cải thiện chứng mất trí nhớ ở người già, người bị sa sút trí nhớ do tuổi tác. Kirtan Kriya - phương pháp thiền định kết hợp câu thần chú (hoặc tụng kinh) với chuyển động lặp đi lặp lại của các ngón tay có thể giúp các tình nguyện viên lớn tuổi tăng khả năng tập trung của suy nghĩ, cải thiện hiệu suất trong các bài kiểm tra tâm lý. Từ đó cải thiện một phần trí nhớ hiệu quả ở họ.

Hỗ trợ giấc ngủ ngon, sâu giấc

Cuộc sống áp lực, mệt mỏi, không chỉ người già mà cả những người trẻ cũng thường xuyên bị mất ngủ, căng thẳng kéo dài. Bởi vậy, nhiều người lựa chọn thiền định tựa như một liệu pháp an thần tự nhiên, giúp tâm trí thư giãn, giải phóng năng lượng tiêu cực, dễ dàng đưa bạn vào trạng thái yên bình, hỗ trợ giấc ngủ ngon và sâu giấc hơn.

Điều này cũng đã được minh chứng qua các chương trình thiền định dựa trên chánh niệm, kết quả những người thiền định thành thạo sẽ có giấc ngủ lâu hơn và cải thiện được mức độ nghiêm trọng của chứng mất ngủ. Hiệu quả hơn khá nhiều so với những người áp dụng các biện pháp, thực phẩm cải thiện mất ngủ khác.

Lợi ích tuyệt vời cho sức khỏe

Thiền định đúng cách, bạn cũng có thể cải thiện sức khỏe thể chất bằng cách giảm căng thẳng, áp lực cho tim. Chỉ số huyết áp cao được cân bằng tránh tình trạng tim hoạt động nhiều hơn để bơm máu, dẫn đến chức năng tim bị quá tải, thậm chí xơ vữa động mạch, thu hẹp động mạch hoặc đột quỵ rất nguy hiểm.

Ngoài ra, một đánh giá của 38 nghiên cứu cũng đã kết luận rằng, thiền chánh niệm cũng có thể giúp bạn kiểm soát cơn đau, giảm các triệu chứng trầm cảm ở một số bệnh nhân đau mãn tính, phụ nữ sau sinh cao hơn người không thiền định.

Có bao nhiêu loại thiền phổ biến hiện nay?

Trước khi biết thiền là gì và để thiền định hiệu quả, tâm an, thì việc bạn lựa chọn phương pháp phù hợp cũng rất quan trọng. Tùy theo nhu cầu thực tế, mỗi người có thể cân nhắc lựa chọn 1 trong các phương pháp thiền định phổ biến như sau:

• Thiền chánh niệm 

• Thiền tâm linh

• Thiền định

• Thiền thần chú

• Thiền trong chuyển động

• Thiền siêu việt

• Thiền tâm từ

• Thiền hình dung

• Thiền quán thư giãn

Tóm lại, mỗi phương pháp thiền định sẽ có những điểm nổi bật riêng, phù hợp nhu cầu, thể chất và ý niệm mỗi người. Đọc sách, tìm kiếm thông tin trực tiếp hoặc tham khảo lời khuyên từ các chuyên gia, giáo viên thiền trong cộng đồng sẽ giúp bạn tìm hiểu chi tiết hơn về loại thiền phù hợp cho người mới.

Hướng dẫn ngồi thiền đúng cách cho người mới bắt đầu

Thực ra, thiền không quá phức tạp, dù là người mới hay người cũ, chỉ cần bạn tập trung và có sự kiên định thì mọi chuyện cũng đều đơn giản. Cụ thể như sau:

1- Lựa chọn không gian ngồi thiền phù hợp cho người mới

Không gian thiền định càng yên tĩnh, càng ít tiếng ồn càng tốt, nếu có thêm cây cối xung quanh thì sẽ rất tốt. Đó có thể là phòng riêng, sân thượng, ban công, hoặc phòng thiền tập trung,... miễn sao tạo được không gian thoải mái, hạn chế tiếng ồn xung quanh.

*Lưu ý: Nếu bạn chưa biết thì các thành phẩm Trầm hương đốt được thưởng trong phòng thiền sẽ làm thanh tịnh không gian sống. Bởi lẽ, làn khói trầm ấm, dễ chịu trong không khí sẽ là chất xúc tác tuyệt vời cho những buổi thiền định của bạn, giúp thanh lọc không khí, xua tan căng thẳng, mệt mỏi, và thay vào đó là sự an yên, thư thái trong tâm hồn.

2- Tư thế ngồi thiền định

Bạn hãy lựa chọn tư thế ngồi thiền thoải mái nhất, ngồi trên ghế, giường, thảm tập hay bất kỳ mặt phẳng nào cũng được. Ngồi thẳng lưng, khoanh chân, và chân cũng để ở tư thế ngồi dễ chịu nhất, không gò bó, cứng nhắc và khó chịu khi thiền định.

3- Thực hành thiền định

Là người mới, khi bắt đầu thiền định, bạn hãy thở ra hít vào đều đặn để cảm nhận hơi thở của bản thân, sau đó từ từ nhắm mắt lại, lặp lại hơi thở của mình một cách tự nhiên và nhịp nhàng nhất. Đừng quá cố gắng kiểm soát hơi thở, hãy cứ thực hiện bình thường và từ từ điều chỉnh chúng.

4- Tập trung hơi thở

Hơi thở là yếu tố quan trọng kiểm soát mọi năng lượng trong thiền định. Tập trung quan sát hơi thở ở vùng mũi, bụng, hơi thở ra, hơi thở vào tự nhiên của cơ thể sẽ giúp bạn kiểm soát nhịp thở tốt nhất. 

Ngoài ra, để hơi thở ổn định, bạn cũng có thể tập đếm trợ giúp bằng cách: Đếm 1 cho hơi thở ra, 2 cho hơi thở vào, và cứ tiếp tục như vậy cho đến khi đếm hết 10 thì quay lại. Sau này khi đã quen, thì bạn sẽ không còn cần phải đếm, có thể dễ dàng tập trung và quan sát hơi thở của mình một cách đơn giản.

5- Thực hiện thiền định đều đặn mỗi ngày

Bạn hãy gây dựng một thói quen mới, thiền định mỗi ngày cho bản thân. Lúc mới đầu, có thể chỉ khoảng 5 phút mỗi ngày, sau đó khi quen dần thì tiếp tục nâng lên 10 phút, 15 phút, 20 phút hoặc 30 phút tùy trạng thái của bạn.

Thiền định bao lâu không là vấn đề, quan trọng nhất là bạn giữ được thói quen này trong bao lâu, thực hiện như thế nào. Dù bạn bắt đầu chậm, nhưng vẫn giữ thói quen thật tốt, thì vẫn rất hiệu quả, không phân biệt thời gian dài hay ngắn.

Tổng kết

Tóm lại, để bắt đầu học thiền, bạn không chỉ cần biết thiền là gì, lợi ích của thiền như thế nào, các loại thiền ra sao, mà điều quan trọng nhất là thiền sao cho đúng cách, phương pháp thiền phù hợp với bản thân và rèn luyện thói quen tốt. Bạn cũng có thể kết hợp thêm nụ trầm, bột trầm, hoặc hương trầm không tăm xông đốt để tạo ra không gian thư thái, an yên hơn khi thiền định.

Và nếu bạn có ý định mua trầm hương đốt để thiền định, đừng quên truy cập trực tiếp Website tinhhoatramviet.com để đặt hàng nhận ưu đãi ngay hoặc liên hệ Cung Trầm Gallery qua Hotline: 08767.33333 sẽ được tư vấn, hỗ trợ tốt nhất từ chuyên viên CSKH 24/7.