Cây Gió Bầu là cây gì? Bật mí điều chưa ai biết về Gió Bầu

Nếu là một người yêu trầm, đam mê hương thơm và tinh túy trầm hương, chắc hẳn bạn sẽ hiểu rất rõ cây gió bầu là cây gì. Tuy nhiên, việc cây dó bầu sinh trưởng ở đâu? hay loài dó bầu nào có thể tạo ra trầm trên thế giới? thì không phải ai cũng biết. Hiểu rõ điều này, Cung Trầm Gallery sẽ cung cấp đến bạn những thông tin hữu ích nhất về cây dó bầu qua bài viết dưới đây.

Cây gió bầu là cây gì? Đặc điểm tự nhiên của cây gió bầu

Cây gió bầu là một loài cây thân gỗ, được biết đến với cái tên khoa học là Aquilaria crassna. Trung bình cây dó sẽ có chiều cao từ 15 - 25m, đường kính rộng khoảng 50 - 60cm, tuy nhiên cũng sẽ có một số cây chiều cao vượt trội lên đến 30 - 40m. 

Gỗ của cây dó thường sẽ có màu vàng nhạt, vỏ cây màu xám, nhiều vết đốm và vẻ ngoài khá nhẵn mịn. Lá cây đặc trưng bởi hình dạng bầu dục, mặt lá trên xanh sẫm, nhẵn, mịn, ngược lại mặt lá dưới màu xanh sẽ nhạt hơn, lông mềm li ti. 

Hoa của cây dó thường sẽ mọc thành chùm, tập trung chủ yếu ở kẽ lá với hình dạng tựa như chiếc chuông nhỏ. Trong khi đó, quả của cây dó lại có phần ngoài khá cứng, bên trong mềm, có từ 1 - 2 hạt và một ít tinh dầu. Thường thì, cây dó sẽ ra hoa vào khoảng tháng 2 - 3 và khi đến tháng 6 - 7, thì quả trên cây sẽ chín.

Cây dó bầu thường sinh sống ở đâu?

Cây dó bầu sinh trưởng và phát triển nhiều ở các cánh rừng già của các quốc gia châu Á, đặc biệt là khu vực Đông Nam Á như Việt Nam, Thailand, Lào, Campuchia, Malaysia,..... Tại Việt Nam, cây dó bầu phân bố ở cả 3 miền, trong đó tập trung chủ yếu ở các tỉnh như:

• Quảng Nam: Khu vực có diện tích trồng dó lớn, đặc biệt là các huyện như Quế Sơn, Thăng Bình, Duy Xuyên,....

• Khánh Hòa: Nổi tiếng với huyện Khánh Sơn - nơi tập trung nhiều cánh rừng dó bầu lâu năm.

• Nghệ An: Cây dó bầu được trồng chủ yếu ở các huyện miền núi của Nghệ An như Nghĩa Đàn, Quỳ Hợp, Quế Phong,....

• Đắk Lắk: Cây dó được trồng nhiều ở các huyện Buôn Đôn, Ea H’leo, Krông Bông,...

Ngoài ra, theo thống kê của Hội Khoa học Lâm nghiệp Việt Nam, thì cây dó bầu cũng được tìm thấy và trồng nhiều ở các tỉnh như Quảng Ngãi, Lâm Đồng, Hà Tĩnh, Bình Phước,.... 

>>Khám phá thêm: Trầm Hương là gì? | Tác dụng, Giá và Phân loại Chi tiết 2024

Điều kiện sinh trưởng và phát triển của cây dó bầu

Điều kiện sinh trưởng của cây dó bầu có thể nói là khá đặc biệt, phụ thuộc vào rất nhiều các yếu tố như nước, khí hậu, ánh sáng, thổ nhưỡng,.... Loài dó ưa khí hậu nhiệt đới, nóng ẩm, không chịu được sương muối và gió lạnh. 

Thổ nhưỡng để cây dó phát triển tốt nhất thường sẽ là đất thịt pha cát, độ pH không quá cao vì cây cũng không chịu được úng nước và đất phèn. Khi trưởng thành, cây dó có thể chịu được ánh sáng trực tiếp, điều kiện môi trường và thổ nhưỡng phù hợp giúp cây sinh trưởng và phát triển tốt.

Giá trị kinh tế của cây dó bầu

Đánh giá tổng quan, thì cây dó bầu có giá trị kinh tế rất cao. Đặc biệt là những cây dó tạo trầm có thể đem đến rất nhiều công dụng và lợi ích tuyệt vời. Cụ thể:

Thân cây dó lấy gỗ

Gỗ cây dó bầu có màu vàng nhạt, vân gỗ đều đẹp có thể sử dụng để đóng đồ nội thất, thủ công mỹ nghệ,... Ngoài ra, lá cây dó, hoa dó bầu còn được dùng để ướp trà cùng tinh dầu trầm, thức trà tốt cho sức khỏe và được khá nhiều người yêu thích. 

Dó bầu tạo trầm hương

Gỗ dó, lá dó, hay hoa dó đều có giá trị kinh tế , tuy nhiên sẽ không cao bằng trầm hương - phần gỗ chứa tinh dầu quý hình thành bên trong thân cây dó bầu. Theo đó, trầm hương có thể sử dụng nguyên khối để trưng bày, chế tác trang sức, tiểu cảnh, hoặc tạo ra trầm đốt (chẳng hạn như nụ trầm, bột trầm, trầm miếng, hương trầm không tăm,....). Tùy theo số năm tuổi, chất lượng, cũng như hương thơm của trầm quý, mà giá trị kinh tế của cây dó tạo trầm sẽ có sự chênh lệch đáng kể.

Tinh dầu từ cây dó

Trầm hương - phần gỗ dó tạo trầm cũng có thể sử dụng để chưng cất tinh dầu. Tinh dầu trầm quý sau khi chiết xuất có thể ví như “thần dược” đối với sức khỏe tinh thần của người dùng, không chỉ hỗ trợ an thần, giải tỏa căng thẳng, lo âu, mà còn có thể cải thiện chất lượng giấc ngủ rất tốt.

Trầm hương hình thành trên cây dó như thế nào?

Có thể nói, cây dó bầu được yêu thích bởi khả năng tạo ra trầm hương - loại gỗ quý đặc trưng bởi tinh dầu thơm cùng những công dụng tuyệt vời cho sức khỏe, tâm linh và phong thủy. Quá trình hình thành trầm của cây dó cũng không mấy là dễ dàng. 

Dưới tác động của các yếu tố bên ngoài, chẳng hạn như côn trùng, sét đánh, khí hậu,.... làm cây bị tổn thương, khi đó cây sẽ tự động tiết ra nhựa để chữa lành và bảo vệ vị trí bị tổn thương đó. Lâu dần, nhựa cây tích tụ ở vết thương tạo nên trầm hương, vật phẩm quý được nhiều người săn đón.

>>Tìm hiểu sản phẩm trầm hương tại: https://tinhhoatramviet.com/collections/all

Xét theo khoa học thì, thì gỗ trên cây dó có đặc tính đặc biệt. Khi cây bị tổn thương sẽ tạo ra phản ứng hóa học, sự biến đổi của các phân tử trong nhựa cây dưới tác động của môi trường bên ngoài sẽ sinh ra hợp chất để bảo vệ và ngăn chặn những tổn thương. Vậy nên, đây có thể xem như điều kiện tiên quyết để trầm hương có thể hình thành được.

Có phải cây dó bầu nào cũng có thể tạo trầm?

Trầm hương sinh ra từ cây dó, nhưng thực tế, không phải loài dó nào cũng có thể tạo ra trầm. Giải thích đơn giản, thì việc cây dó tạo ra trầm sẽ phải phụ thuộc vào rất nhiều yếu tố, chẳng hạn như đặc tính cá thể của cây, thổ nhưỡng, khí hậu, tác động từ môi trường bên ngoài,.... Do đó, việc cây dó tạo ra trầm là vô cùng khó khăn, phải mất khá nhiều thời gian, nên chỉ có một số ít loài dó có thể sinh trầm tự nhiên.

Những loài cây dó bầu có thể tạo ra trầm hương trên thế giới

Theo thống kê của ngành thực vật học, thì trên thế giới hiện nay có khoảng 19 loài dó có khả năng tạo ra trầm hương, bao gồm:

Dựa theo bảng thống kê, bạn có thể dễ dàng nhận thấy, ở nước ta hiện nay có 4 loài dó có khả năng tạo ra trầm hương, gồm: (1), (2), (3) và (4). Những loài dó này thường sẽ tập trung chủ yếu ở các khu vực như Quảng Bình, Quảng Nam, Huế, Đà Nẵng, Quảng Ngãi, Phú Yên, Bình Thuận, Kiên Giang, Hà Tĩnh, Hòa Bình,....

Ngoài ra, theo nhận định của Giáo sư Gishi Honda tại Đại học Tokyo (Nhật Bản), thì loài dó tạo ra trầm ở Việt Nam cho ra trầm hương “bậc nhất” thế giới. Trầm có tỷ lệ tinh dầu cao, vân đẹp và mùi hương đặc trưng, do đó mà giá cả cũng vô cùng đắt đỏ và được nhiều người săn đón.

Cơ hội và thách thức cho nghề trồng cây dó bầu

Cây dó bầu tạo trầm đem lại giá trị kinh tế cao, bởi vậy mà trong những năm gần đây, mọi người luôn rất quan tâm đến tiềm năng của việc phát triển và nuôi trồng cây dó. Dưới góc nhìn và nhận định của các chuyên gia, thì nghề trồng cây dó có thể mở ra nhiều cơ hội, nhưng thách thức cũng không ít, cụ thể như:

Cơ hội của nghề trồng dó bầu

Thị trường trầm hương hiện nay được định giá khá cao vì những giá trị và lợi ích “tuyệt vời” mà nó mang lại. Chưa kể, trầm hương và các sản phẩm từ trầm cũng được săn đón rất nhiều trên thị trường quốc tế, giúp nâng tầm giá trị trầm hương.

Trong đó, Việt Nam có thể nói là một trong các quốc gia đi đầu trong lĩnh vực xuất khẩu trầm hương. Nước ta có những cánh rừng già diện tích lớn, khí hậu, thổ nhưỡng và môi trường cũng rất thuận lợi cho sự sinh trưởng và phát triển của cây dó. Bởi vậy mà, chất lượng của trầm hương Việt luôn được đánh giá rất cao, giúp cho nghề trồng dó ở nước ta ngày càng phổ biến và đem lại nguồn lợi kinh tế lớn.

Thách thức của nghề trồng dó bầu

Bên cạnh những cơ hội, thì nghề trồng dó cũng có rất nhiều thách thức. Bởi thực tế, không phải cây dó nào cũng có thể tạo trầm và khai thác được trầm hương với chất lượng như mong muốn. Để thu được trầm sản lượng lớn, chất lượng cao cấp, bắt buộc người dân phải lựa chọn đúng phương pháp nuôi và cấy tạo trầm.

Tuy nhiên, việc ứng dụng công nghệ kỹ thuật vào việc trồng và kích thích trầm trên cây dó ở Việt Nam vẫn còn nhiều hạn chế, khó đảm bảo được chất lượng “chuẩn” ở trầm. Nhưng đây cũng không phải là vấn đề khó giải quyết, vì chỉ cần chúng ta bắt kịp khoa học công nghệ, ứng dụng nó một cách hiệu quả vào việc trồng và cấy tạo trầm, thì hoàn toàn có thể thu lại được giá trị vô cùng lớn.

Lời kết

Bài viết là những chia sẻ tổng quan về “cây gió bầu là cây gì”, đặc điểm, giá trị kinh tế, cũng như một số thông tin liên quan. Nếu có bất kỳ câu hỏi, hay thắc mắc nào về trầm hoặc cây dó bầu, bạn hoàn toàn có thể liên hệ Cung Trầm trực tiếp tại LiveChat phía dưới để được giải đáp kịp thời.